Wie wil de fraude aanpakken?

Vorige week gooide federaal parlementslid Peter Vanvelthoven (SP.A) de knuppel in het hoenderhok door een tabel te tweeten met als titel: ‘Negen wetten tegen fraude, negen keer weggestemd door de N-VA’.

Kamerlid voor de N-VA Veerle Wouters, fiscaal specialist van de partij, zucht diep bij de tabel van Vanvelthoven. Wouters: ‘Moet ik echt reageren op zo’n smerige tweet? Alle wetten die hij aanhaalt dateren van toen mijn partij federaal in de oppositie zat. Suggereren dat we tegen die programmawetten stemden omdat er antifraudemaatregelen in stonden, is pertinent onwaar. Weet u dat de regering- Di Rupo bijna systematisch op de proppen kwam met zulke maatregelen een paar uur voor er gestemd moest worden? De oppositie kreeg niet eens voldoende tijd om ze te onderzoeken, laat staan om een alternatief voor te stellen of een advies van de Raad van State te vragen.’

Vanvelthoven erkent dat programmawetten meerderheid tegen oppositie worden goedgekeurd. ‘Maar’, zegt hij, ’als oppositiepartij kun je duidelijk maken dat je het met bepaalde artikels van zo’n wet wel eens bent, ook al stem je nadien tegen de hele wet. De N-VA was het nooit eens met de artikelen over fraude. In die zin klopt mijn tabel wel. Trouwens, de N-VA stemde ook tegen de zogenaamde Una via-wet en dat was geen programmawet. (Una via bepaalt dat de overheid kan kiezen om fraudezaken ofwel door de fiscale administratie ofwel door het parket te laten afhandelen, nvdr .) Recent hebben wij antifraudevoorstellen van Van Overtveldt wel publiek gesteund.’

Wouters: ‘We hebben met juridische argumenten aangetoond dat Una via langs alle kanten rammelde. De wet kreeg scherpe kritiek van de Privacycommissie en ging in tegen de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en van de Raad van State. De wet werd ook zwaar bekritiseerd door professor Michel Maus, die zelf nog adviseur van toenmalig staatssecretaris Crombez is geweest. Maar de wet ging vooral in tegen de grondwet. Het Grondwettelijk Hof heeft ze daarna gedeeltelijk vernietigd.’

Vanvelthoven kaatst de bal terug: ‘Wat heeft deze regering al klaargekregen? De Kaaimantaks die gebaseerd is op wat de regering- Di Rupo had beslist. Dat is het zowat. Deze regering is anderhalf jaar bezig en nog steeds ligt het grote actieplan tegen de fraude van Van Overtveldt niet in het parlement. We zien de grote lijnen van dat plan nochtans wel zitten. Waar blijft het? Van Overtveldt krijgt het niet goedgekeurd binnen zijn eigen regeringsmeerderheid. Dat is de waarheid. Ik blijf erbij dat de N-VA constant signalen uitzendt dat ze niet te veel wil doen tegen fraudeurs. Die partij is bijvoorbeeld voorstander van zogenaamde regularisaties van fraude. Ze willen fraudeurs de mogelijkheid geven om hun fraude af te kopen. Dat is toch een compleet fout signaal als je ziet wat nu allemaal bovenkomt met de Panama Papers? De ondertoon is dat de belastingen te hoog zijn en dat er begrip moet zijn voor wie ze ontduikt. Ja, de belastingen zijn te hoog, maar wie bewust fraudeert, moet je aanpakken.’

Wouters: ‘De SP.A zat in 2009 in de onderzoekscommissie over de grote fraude. Die commissie wist toen al dat er fiscale constructies bestonden zoals die in de Panama Papers. Waarom is tussen 2009 en 2014 niet krachtig opgetreden tegen die constructies? De regeringen met socialisten hebben zes jaar tijd verloren en nu zou Van Overtveldt halsoverkop met zijn plan moeten komen? We doen er liever iets langer over om zeker te zijn dat nieuwe wetten juridisch kloppen en uitvoerbaar zijn, wat van de wetgeving van Crombez niet gezegd kon worden. Dat de BBI minder fraudegeld binnenhaalde dan een jaar geleden, heeft niets met het beleid te maken. Het succes van fraudebestrijding is niet zomaar af te meten aan dat bedrag. Elio Di Rupo heeft vooral belastingen verhoogd en bijvoorbeeld helemaal niets gedaan aan zogenaamde excess profit rulings (de paarse regering-Verhofstadt voerde in 2004 het systeem in waardoor multinationals fiscale gunsttarieven kregen, nvdr.) Is wat Vanvelthoven en Crombez doen nog faire oppositie?’

In die grimmige sfeer is vorige week de Bijzondere Commissie over de Panama Papers gestart. Volgens Wouters hoeft er niet meteen een nieuw arsenaal wetten te worden gesmeed: ‘We zouden al een heel eind opschieten als bestaande wetten effectief konden worden toegepast door de Bijzondere Belastinginspectie (BBI).’

Bron: Knack, 4 mei 2016, p. 40