Uitstaptaks ‘Beroepskrediet’ berekend op politieke connecties

De regering-Di Rupo besliste eind vorig jaar dat de banken van het ‘Beroepskrediet’, m.n. BKCP, OBK, ABK en CPH, de beperkingen die de "Wet Openbaar Krediet" aan hen oplegde konden afkopen door een 'uitstaptaks' te betalen. Een kans om zich als bank verder te kunnen ontwikkelen. Maar de berekening van deze taks gebeurde aan de hand van een formule die illustreert hoe de politiek in dit land echt werkt ...

Zolang de vier banken onder de Wet Openbaar Krediet vielen, mochten zij slechts een beperkt dividend uitkeren. Zij mochten ook niet fusioneren met andere banken buiten het net van het beroepskrediet. Beide beperkingen belemmerden de ontwikkeling van deze banken. Leefden zij die beperkingen niet na, dan moesten ze al hun reserves aan het Participatiefonds storten. Maar een bank zonder reserves is natuurlijk geen bank meer. Ze hadden dus geen echte keuze.

Het bedrag van de uitstaptaks verschilde echter sterk tussen de vier banken. ABK betaalde 60 miljoen, BKCP 43 miljoen, OBK betaalde niets en CPH 12 miljoen. De uitstaptaks werd berekend aan de hand van een heel merkwaardige formule waar enkele correcties in verrekend zaten.¹  Na een analyse van de jaarrekeningen van de banken en de antwoorden in het Parlement is het mij duidelijk geworden welk politiek compromis achter deze gecorrigeerde 'uitstaptaks' schuilt. Blijkt dat drie van de vier banken in verhouding minder moesten betalen.

Onderling Beroepskrediet (OBK) en BKCP 
   
OBK, dat in 2011 bijna failliet was, werd overgenomen door BKCP dat op zijn beurt in handen is van het Franse Crédit Mutuel Nord Europe (CMNE). Op basis van de jaarrekening 2011 kan men afleiden dat OBK niets moet betalen. Dit komt doordat een van de correcties in de formule de zogenaamde "achtergestelde leningen" in rekening brengt. Zonder deze correctie was haar uitstaptaks 3 miljoen euro geweest. De bank schreef achtergestelde leningen uit omdat op de rente van zo'n lening geen beperking werd gelegd, in tegenstelling tot een dividend (zie boven), en omzeilde daarmee de wet.

BKCP profiteert eveneens van de correcties en krijgt een cadeau van 4 miljoen euro. Het lijkt haast alsof de regering de bank beloont omdat het destijds OBK overnam. Normaal gezien zou het Bijzonder Beschermingsfonds het spaargeld gewaarborgd hebben indien OBK failliet ging, maar het effect ervan op de staatsschuld en de begroting heeft men naar het schijnt door deze ‘gestuurde’ overname kunnen vermijden.

De regering is dan ook niet consequent geweest. Als de belastingbetaler de hoge belastingdruk wil ontwijken, voert ze een antimisbruikbepaling in. Als de banken OBK en BKCP de wet omzeilen, worden ze beloond.

Crédit Professionel du Hainaut (CPH)

‘Banque CPH’ is actief in de provincies Waals-Brabant, Namen en Henegouwen. In tegenstelling tot de drie andere banken is haar kapitaal nog het meeste verspreid onder het publiek (52 miljoen euro) via coöperanten. Een correctie in de formule zorgt ervoor dat het kapitaal dat werd ingelegd door de coöperanten voor 150% wordt afgetrokken voor de berekening van de taks, terwijl de coöperanten nooit meer dan 100% terugbetaald zullen krijgen. In totaal geniet CPH een voordeel van 14 miljoen euro. Voor een bank grotendeels in handen van het publiek zou men dit niet verwachten. Maar als er moet gelobbyd worden, zijn de juiste connecties van belang. Zo mag CPH de provinciegouverneur van Henegouwen, Claude Durieux (PS), tot zijn bestuurders rekenen. CPH is tevens medesponsor van basketbalclub Charleroi met als burgemeester, gewezen PS-minister, Paul Magnette.

Antwerps Beroepskrediet

Het Antwerps Beroepskrediet werd twee jaar terug overgenomen door de Bank J. van Breda & C°, dat deel uitmaakt van de groep Ackermans & Van Haaren (AvH). Het ABK betaalt niet enkel de hoogste uitstaptaks, de correcties in de formule voor de berekening van de 'uitstaptaks' bieden haar bovendien nul voordeel. U herinnert zich wellicht nog de kritiek van Luc Bertrand op de regering-Di Rupo, eind vorig jaar. Hij had misschien beter het beleid geprezen in plaats van het marxistisch te noemen. De CEO van AvH lijkt daar nu de prijs voor te betalen, want als het AvH wil fusioneren met ABK, dan betaalt het de volle 60 miljoen euro.

Besluit

Alhoewel de uitstaptaks een opportuniteit blijft voor de laatste vier banken van dit net, maakt de berekeningsformule duidelijk hoe in dit land de politiek werkt. Wie goed te vriend staat met de PS trekt zijn voordeel. Wie kritiek geeft op de regering-Di Rupo krijgt de rekening gepresenteerd. Luc Bertrand wikt ondertussen zijn woorden, want dat van dat "marxistische beleid" is hem duidelijk slecht bekomen.

¹ “28% x (K’ + R + B + (F x [0,50]) + O – (W x [0,50]))”.