Banken moeten weer verantwoord bankieren

Verantwoord bankieren zal alleen kunnen als banken weer zelf de risico’s dragen van de kredieten die ze verstrekken en beheren.

Drie sp.a-kopstukken klopten zich gisteren stoer op de borst (De Tijd, 21 september). Niemand zou hen tegenhouden om veilige banken te maken. De (politieke) werkelijkheid is iets genuanceerder.

De splitsing van de banken in een deposito- en zakenbank wordt door de sp.a als een wondermiddel naar voren geschoven. Het 'faillissement' van het Centraal Bureau voor Hypothecaire kredieten (CBHK) einde jaren 90 toont echter aan dat ook met depositobanken financiële ongelukken kunnen gebeuren. Deze laatste openbare kredietinstelling was een typische depositobank die spaargeld aantrok en hypothecaire kredieten verstrekte.

Het mag duidelijk zijn: verantwoord bankieren zal alleen kunnen als banken weer zelf de risico’s dragen van de kredieten die ze verstrekken en beheren. Maar de regering, met sp.a, heeft onlangs het verschuiven van risico’s naar argeloze beleggers nog vergemakkelijkt door effectiseringsoperaties te vereenvoudigen.

Oorsprong

De huidige financiële crisis vindt zijn oorsprong in de Verenigde Staten. Banken hebben daar massaal hypothecaire kredieten verstrekt aan mensen die hun lening nooit konden terugbetalen. Die kredieten hebben de banken mooi verpakt en herverpakt in spaarproducten. Op die manier konden de risico’s van de Amerikaanse markt zich wereldwijd verspreiden.

In het rapport van de bijzondere bankencommissie lezen we dat deze praktijk ertoe leidt dat banken te gemakkelijk krediet verlenen. Het risico schuiven ze door naar de argeloze belegger. Die manier van bankieren maakt de verleiding groot het minder nauw te nemen met de standaarden inzake kredietverlening.

Als banken uiteindelijk zelf niet het risico dragen, telt alleen nog maar de commissie die ze opstrijken. De bescherming van zowel mensen die lenen als beleggen is hiermee niet gediend. Cliënten van Citibank, die zeer veilige beleggingen van Lehman Brothers kochten, kunnen hiervan meespreken. Banken moeten weer verantwoord gaan bankieren door zelf het risico te dragen van de kredieten die ze verstrekken.

Merkwaardig is dan ook dat in juli de meerderheidspartijen, en dus ook sp.a, een wet goedkeurden waarbij Belgische banken nog meer kredieten zullen kunnen verpakken en herverpakken en overdragen naar de beleggers. De financiële hocus pocus mag blijkbaar blijven doorgaan.

De regering-Di Rupo heeft nog niets geleerd uit de crisis. In werkelijkheid is het bankenverhaal voor de regering één van hogere en nieuwe taksen. Zij verhoogde dit jaar de bankentaks, voerde een nieuwe abonnementstaks in en de PS kondigde een speculatietaks aan. In ruil mogen banken blijven speculeren en risico’s nemen. Zolang de kip maar eieren legt in de schatkist.